Koken voor groepen

Uit EurosWiki

Koken voor grotere groepen is een iets andere aangelegenheid dan voor een man of 3. Daarom op deze pagina informatie over wat je wel en vooral niet moet doen.

Hoeveelheden

Het belangrijkste zijn de hoeveelheden. Ga bij het koken altijd uit van standaardhoeveelheden, ongeacht het recept of gerecht. Je weet namelijk niet of het recept geschreven is door een miepje op dieet, een student met bunkerende huisgenoten of iemand die altijd voorgerecht én soep eet voor het hoofdgerecht.

Voor een man of 3, kun je vaak uitgaan van:

  • 75 gram pasta / rijst / risotto / couscous of iets anders van koolhydraten. Kies je voor aardappelen, is 200 gram geschilde aardappelen (bijvoorbeeld aardappelschijfjes) of 300 gram ongeschilde aardappelen ruim genoeg.
  • 75 gram vlees
  • 150 gram gesneden / 200 gram ongesneden groente

Voor een man of 10 moet je vaak al wat meer koken. De redenen hiervoor zijn onder andere dat je niet meer het eten kunt verdelen over de borden, dus de pan rond gaat. Als eerste persoon kun je niet exact inschatten hoeveel je mag pakken en als je teveel pakt, heeft de laatste geen eten. Daarnaast is de groep waarschijnlijk meer divers, mensen met meer verschillende eetgewoonten, en de kans dat er een grote eter bij zit is groter. Daarom is een lijstje in dat geval:

  • 100 gram koolhydraten, 250 gram geschilde aardappelen of 400 gram ongeschilde aardappelen.
  • 100 gram vlees
  • 200 gram gesneden / 250 ongesneden groente

Kook je voor 20+ man, zijn de hoeveelheden alleen maar meer. Vaak kook je bij een groepsactiviteit, dus iedereen is actief bezig geweest, heeft wellicht in de kou buiten gezeten, is wellicht vergeten goed te lunchen, het eten is wellicht later en er zitten gegarandeerd een paar mensen bij die gigantisch kunnen vreten. Daarom moet er zeker genoeg zijn:

  • 150 – 200 gram koolhydraten. Dit kost toch weinig, dus beter heb je teveel. 300 gram geschilde, 500 gram ongeschilde aardappelen. Alleen in het geval dat je de koolhydraten mengt door het gerecht, kun je beter iets naar beneden afronden.
  • 125 – 150 gram vlees
  • 250 gram gesneden / 300 gram ongesneden groente

Vaak als het eten op is, zijn er slechts een paar mensen die klagen. Een veelgehoorde reactie tegen de kok is dan: “Ik had ruim genoeg hoor, ze klagen gewoon graag”. Sorry, dat is niet het geval, de grootste eters hebben gewoon niet genoeg te eten gekregen en daar had je wel voor moeten zorgen. Houd bij grote groepen altijd het idee aan, dat er aan het einde precies één portie over moet zijn. Je hebt dan maar een klein beetje teveel en iedereen heeft genoeg gegeten. Dán heb je perfect gekookt.

Slechte gerechten

Probeer slim te zijn in wat je kookt. Een aantal voorbeelden van slechte gerechten om in de sociëteit of op de Ebenhaezer te maken:

  • Aardappelen met jus, broccoli met kaassaus en rundervinken heb je simpelweg te weinig pitten voor. Hier moet je dus alleen aan beginnen als je precies weet wat je doet en hier ervaring mee hebt.
  • Ook risotto moet men alleen doen als je heel goed weet wat je doet, het duurt significant langer voor grote hoeveelheden en het bakt erg snel aan in de metalen pannen.
  • Gerechten waar je de koolhydraten doorheen mengt zijn ook lastiger voor groepen groter dan 25: nasi of pasta carbonara bijvoorbeeld. Waarschijnlijk eindig je met een halve pan te vet of te pittig eten en een halve pan droge smakeloze pasta of rijst zonder vulling. Kies liever voor rijst met woksaus of pasta met roomsaus als alternatieven, tenzij je zeker bent van je zaak.

Het is zeker niet onmogelijk om deze gerechten te maken, maar maak deze alleen met een overschot aan ervaring met zowel het gerecht als koken in de specifieke keuken.

Voorbeelden van goede gerechten

Een aantal gerechten kun je vinden op Categorie:Eten en drinken, maar hieronder een simpel lijstje geven met hoeveelheden voor groepen van 20+ man:

Pasta rode saus Pasta Spinazie Kip Kerrie Couscous met pittige gehaktsaus Couscoussalade Hutspot
150 – 200 gram pasta 150 – 200 gram pasta 150 – 200 gram rijst 150 – 200 gram couscous 125-150 gram couscous (want je mengt!) 500 gram kruimige aardappelen
125 – 150 gram gehakt 125 gram spekjes 125 – 150 gram kip 125 – 150 gram gehakt 60 gram hamblokjes, 60 gram witte kaas ½ rookworst (= 125 gram)
300 gram courgette, champignon, paprika, ui, … 200 - 250 gram spinazie à la creme (dit is ook je saus!), 50 – 100 gram gram ui of champignons, 300 gram ui, prei, bloemkool (heel klein gesneden!), … 200 gram ui, paprika, 100 gram ananas 250 gram courgette (rauw), komkommer, tomaat) 300 gram wortel of ui of 250 gram gesneden hutspotgroente
Potten rode saus, 1 per 3 man 40 gram roomkaas 50 gram creme fraiche of 100 ml kokosmelk 200 g tomatenblokjes Bouillon 25 ml melk of room
50 gram geraspte kaas Knoflook, zout, peper Zout, peper, kerriepoeder Knoflook, zout, koriander, komijn, rozijnen Zout, peper, munt, kerrie, 1/3 citroen (rasp en sap) Zout, peper, knoflook

Natuurlijk kun je hele andere gerechten maken, zoals pasta roomsaus, rijst met teriyaki, boerenkoolstamp, stamppot andijvie, Italiaanse stamppot, en zo zou je nog heel lang verder kunnen gaan. Deze tabel zou alleen een indicatie van de hoeveelheden moeten geven.

Zoutgebruik

Het laatste punt is zout. Vaak vinden mensen dat zout toevoegen slecht is, waardoor er geen zout in zelfgemaakte sauzen mag. Deze blijven vervolgens smakeloos, en de volgende keer verkiest men toch weer het pakje. In een pakje voor saus of pot Chicken Tonight zit zo'n 2 - 3 gram zout per persoon. Dat betekent dat voor 50 personen er een volledig zoutvaatje in verdwijnt! Bekijk het zo: alles wat men er minder in doet dan deze hoeveelheid is winst van het zelf saus maken, in plaats van alles wat je er wel in doet als verlies te zien. Daarnaast moet je ook niet vergeten dat als je voor jezelf 2 snufjes zout doet, dit voor 30 personen 60(!) snufjes is. Daarvoor kun je het zoutvaatje heel lang op zijn kop houden! Gebruik zout altijd met mate en zet eventueel het zoutvaatje voor liefhebbers van extra zout op de bar, maar een saus op smaak brengen is belangrijk en zout is een van de kruiden die je daarvoor onvoorkoombaar gebruikt.