Gewichtstrim

Het verplaatsen van gewicht aan boord om een bepaald doel te bereiken.

Over het algemeen gaat het om het verplaatsen van lichaamsgewicht om de bootsnelheid te maximaliseren. De meest eenvoudige gewichtstrim richt zich op de helling van de boot. Men kan echter ook gewicht naar voren of naar achteren verplaatsen om zo de punt of de kont van de boot uit het water te krijgen.

Voorbeeld: Een Laser 2 die plat wordt gevaren gaat het hardst. Dit houdt in dat je met je gewicht er voor moet zorgen dat de boot plat in het water ligt en dus niet onder helling vaart. Een (poly)valk vaart men juist niet plat, dus hier zorgt een goede gewichtstrim er voor dat er een beetje helling in de boot komt. De oorzaak is dat een valk een knikspant is, en de delen van het vlak hebben een hoek van 4 graden met de horizontaal. In wezen vaar je een valk dus plat op de lijzijde van het vlak. De loefzijde fungeert dan als wing en is als het goed is grotendeels uit het water.

Bij weinig wind is plat varen minder belangrijk dan het verkleinen van het nat oppervlak. Bij sommige boten heb je bij weinig wind minder weerstand wanneer je de boot een stuk laat hellen. Vanwege dezelfde oorzaak varen catamarans het hardst met een drijver uit het water. Ook dat scheelt nat oppervlak. Bij een laser2 kan je het nat oppervlak verkleinen door het gewicht naar voren te brengen. Hoe minder wind, hoe verder naar voren, totdat je allebei zo ongeveer staat te balanceren op het voordek. De boot wordt daar wel wat minder stabiel van.

Bij een overstag kan men met behulp van gewichtstrim een zogenaamde rolltack uitvoeren. De overstag vergt hierdoor minder roeruitslag waardoor je minder remt. Bovendien krijg de boot extra snelheid in de overstag. Het is een toegestane manier van pompen.

Men kan ook gewicht verplaatsen om de helling van de boot te regelen en zo bepaalde taken aan boord te vergemakkelijken. Denk bijvoorbeeld aan het hozen van water. Dit wordt vergemakkelijkt als het water zich op een plek in de boot verzamelt. Door het gewicht van de bemanning te verplaatsen kan de boot onder helling worden gebracht. Wanneer je met een valk om wilt gaan, is het genoeg om met drie mensen in de mast te klimmen.

Gewichtstrim kan ook worden gebruikt om de diepgang van een boot te verminderen. De diepgang onder helling is bij een boot met ronde spanten de cosinus van de hellingshoek maal de diepgang zonder helling. Bij een boot met een platter vlak neemt de helling bij kleine hoeken meer af. Dit kan erg nuttig zijn om met een waterrat of draijer een geul nog net te kunnen nemen. Het kan ongeveer 15 cm schelen als je je best doet.

Ook in de haven is gewichtstrim van belang. Wanneer je naast de boot van bekenden afmeert, kan het voorkomen dat de natuurlijke gewichtsverdeling aan boord zodanig wordt dat de boten naar elkaar toe hellen, zodat de masten elkaar raken. Op deze manier kunnen zalings, windmeters en windexen sneuvelen.