3-lagensysteem: verschil tussen versies

Uit EurosWiki
Regel 1: Regel 1:
Het '''3-lagensysteem''' is een manier om een goede zeiloutfit samen te stellen. Omdat water warmte dertig keer beter geleidt dan lucht, koelt een natte huid sneller af dan een droge huid<ref name="3lagen">http://cdn.21webmerce.com/ShopGroups/Duikwereld/cms/pdf/2_Uitleg_3_lagen_systeem.pdf</ref>. Daarom is het doel van het systeem om te zorgen dat lichaamsvocht wordt weggevoerd van de huid en daarmee droge en warme lucht dicht bij het lichaam wordt gehouden. Daarnaast moet regen- of buiswater juist buiten worden gehouden.  
+
Het '''3-lagensysteem''' is een manier om een goede zeiloutfit samen te stellen. Omdat water warmte dertig keer beter geleidt dan lucht, koelt een natte huid sneller af dan een droge huid<ref name="3lagen">http://cdn.21webmerce.com/ShopGroups/Duikwereld/cms/pdf/2_Uitleg_3_lagen_systeem.pdf</ref> en het kost 500 keer meer energie om vocht te verwarmen dan lucht<ref name="fox">http://www.fox22-zeiljacht.nl/thermisch.html</ref>. Daarom is het doel van het systeem om te zorgen dat (1) lichaamsvocht wordt weggevoerd van de huid als damp en geen vocht wordt, en daarmee (2) droge en warme lucht dicht bij het lichaam wordt gehouden. Daarnaast moet (3) regen- of buiswater en ook (4) koude lucht, wind, juist buiten worden gehouden. Dit heet respectievelijk ademend, isolerend, waterdicht en winddicht. Het heeft daarom niet veel zin om eindeloos truien aan te blijven trekken als je katoenen T-shirt klam is van het zweet. Ook een duur zeilpak zal dan weinig uithalen.<ref name="fox" /> Je lichaam zal het vocht moeten verwarmen hetgeen zoveel energie kost, dat je alsnog zult afkoelen.
  
"Op het water is het belangrijk dat je je lichaam droog en warm houdt. Het droog houden van de huid is essentieel voor de goede werking van de kleding. Een droge huid behoudt zijn warmte beter dan een vochtige en het kost 500 keer meer energie om vocht te verwarmen dan lucht. Hiervoor geldt niet alleen dat er geen regen of buiswater door de kleding naar binnen mag komen, maar ook dat vocht, dat door zweet uit de huid komt, niet op de huid blijft.<ref name="fox">http://www.fox22-zeiljacht.nl/thermisch.html</ref>
+
Een goede zeiluitrusting wordt voorondersteld uit drie lagen te bestaan. Dit moet niet worden verward met een zeilpak met 2 of 3 lagen, wat te maken heeft met de opbouw van materialen, zie [[aanschaf zeilpak]]. De drie lagen zijn een onderlaag of basislaag - vaak thermokleding - een middenlaag - bijvoorbeeld een fleecetrui - en een buitenlaag - het zeilpak.  
 
 
Een goede zeiluitrusting wordt vaak voorondersteld uit drie lagen te bestaan, het 3-lagensysteem. Dit moet niet worden verward met een zeilpak met 2 of 3 lagen, wat te maken heeft met de opbouw van materialen. De drie lagen zijn een onderlaag of basislaag - vaak thermokleding - een middenlaag - bijvoorbeeld een fleecetrui - en een buitenlaag - het zeilpak. Deze lagen hebben alle drie verschillende functies. "Met de volgende uitgangspunten is het zogenaamde 3 lagen systeem ontwikkeld voor zeilkleding. Het heeft niet veel zin om eindeloos truien aan te blijven trekken als je katoenen T-shirt klam is van het zweet. Ook een duur zeilpak zal dan weinig uithalen. Om comfortabel warm te blijven moet je kleding aan de volgende eisen voldoen:
 
 
 
* Het moet je droog houden
 
* Het moet isoleren voor de warmte
 
* Het moet winddicht zijn "<ref name="fox" />
 
  
 
= Onderlaag =
 
= Onderlaag =
"Deze laag haalt vocht van de huid en zorgt dat je droog en warm blijft. Hij wordt direct op de huid gedragen en moet zweet zo snel mogelijk van je lichaam verwijderen. Polyester stoffen werken hier het beste voor. Pas op met katoen omdat katoen zeer veel vocht absorbeert en dus voor een klamme of zelfs natte huid zorgt. Goede thermokleding absorbeert minder dan 3% van zijn gewicht in water." <ref name="3lagen" /> "Hierbij hebben we het over thermo-ondergoed, dat niet gemaakt is van katoen, maar van kunststofvezels zoals polyester en polypropeen. Kunststof vezels nemen nauwelijks vocht op -minder dan 0.5 procent van het eigen gewicht- en geven dat vocht heel goed door naar buiten. <ref name="fox" /> "De meeste mensen dragen dagelijks ondergoed van katoen. Word je echter wel actief dan wordt katoenen ondergoed nat. Het lichaam produceert zweet om af te koelen als oververhitting dreigt. En als je heel hard aan lieren staat te draaien, een zeil moet hijsen of een spinnaker moet verwisselen dan dreigt oververhitting al snel. Door te zweten koel je dus af, maar als je ondergoed nat wordt krijg je het koud. De reactie van het lichaam is vervolgens het produceren van warmte maar dat vreet energie. En water (zweet) transporteert warmte dertig keer sneller dan lucht."<ref name="fox" />
+
De onderlaag is de laag thermokleding. Deze laag wordt direct op de huid gedragen, haalt vocht van de huid en zorgt dat je droog en warm blijft.<ref name="3lagen" /><ref name="fox" /> Thermokleding is gemaakt van kunststofvezels zoals polyester en polypropeen. Kunststof vezels nemen nauwelijks vocht op -minder dan 0.5 procent van het eigen gewicht- en geven ademen goed. <ref name="fox" /> Goede thermokleding absorbeert minder dan 3% van zijn gewicht in water.<ref name="3lagen" /> Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld katoen, dat gemakkelijk 3 keer het eigen gewicht aan vocht opneemt.<ref name="fox" /> Is het warmer en wil je geen warme thermokleding, kun je ook een polyester sportshirt kiezen. Echter, "Hoe goed en nuttig thermo ondergoed ook kan zijn, niet alles gaat over rozen. Zo kan thermo ondergoed sterk ruiken na een dag dragen. Ook veroorzaakt het vaak statische elektriciteit, zeker bij het uittrekken. De vormvastheid laat soms te wensen over en plooien van te ruim ondergoed kunnen drukplekken en wrijving veroorzaken."<ref name="fox" />
  
"Deze eerste laag zorgt ervoor dat je huid droog blijft en dat de lichaamswarmte vastgehouden blijft. Alleen een huid die droog is kan de warmtehuishouding van het lichaam perfect regelen. Thermo onderkleding wordt direct op de huid gedragen. Dit materiaal heeft een hoge absorberende werking, maar laat vocht ook weer gemakkelijk los. Ondanks het feit dat deze kleding erg dun aanvoelt, is het veel beter dan een katoenen T-shirt. Thermische onderkleding neemt veelal minder dan 4% vocht op. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld katoen, dat gemakkelijk 3 keer het eigen gewicht aan vocht opneemt. Een droge huid omgeven door warme lucht is dus van vitaal belang om warm te blijven. Hoe goed en nuttig thermo ondergoed ook kan zijn, niet alles gaat over rozen. Zo kan thermo ondergoed sterk ruiken na een dag dragen. Ook veroorzaakt het vaak statische elektriciteit, zeker bij het uittrekken. De vormvastheid laat soms te wensen over en plooien van te ruim ondergoed kunnen drukplekken en wrijving veroorzaken. Het toevoegen van bamboo koolstof (charcaol) aan de vezels tijdens het spinnen van de garens waarmee het ondergoed wordt gebreid, heeft een zeer positieve uitwerking op genoemde geur. Door toevoeging van koolstof wordt het ondergoed antibacterieel en antistatisch. Ook neutraliseert de stof een eventuele geur. Tegenwoordig kan thermo ondergoed ook een behandeling ondergaan met zilver ionen. Hierdoor behoren vervelende luchtjes definitief tot het verleden."=<ref name="fox" />
+
''Voor de onderlaag kun je dus kiezen uit een setje thermokleding of een polyester sportshirt. Draag geen katoenen ondergoed of t-shirts.''
  
 
= Middenlaag =
 
= Middenlaag =
"Deze laag zorgt ervoor dat je warm bent en blijft. De belangrijkste taak is om warme, droge en isolerende lucht vast te houden in de kleding en dicht bij het lichaam. Het zorgt ook voor de doorvoer van waterdamp door de kleding heen. Deze damp komt van het lichaam en wordt aangevoerd door de basislaag. Er zijn verschillende diktes midden laag verkrijgbaar die meer of minder warmte bieden." <ref name="3lagen" />
+
De middenlaag zijn een broek en vest. Deze laag zorgt ervoor dat je warm bent en blijft. De belangrijkste taak is om warme, droge en isolerende lucht vast te houden in de kleding en dicht bij het lichaam,<ref name="3lagen" /> waardoor de warmte die het lichaam genereert optimaal benut wordt en niet verloren gaat.<ref name="fox" /> Het zorgt ook voor de doorvoer van waterdamp door de kleding heen, die van het lichaam komt en wordt aangevoerd door de basislaag.<ref name="3lagen" /> Er zijn verschillende diktes midden laag verkrijgbaar die meer of minder warmte bieden, en als het warm genoeg is kun je hem zelfs overslaan. Aan deze laag worden verder niet veel eisen gesteld, maar gebruik bijvoorkeur stof die winddicht is, waterafstotend en een hoge isolerende werking heeft.<ref name="fox" /> Deze tussenlaag bestaat doorgaans uit microvezels en synthetische stoffen die de lichaamswarmte vasthouden: Fleece vesten zijn hiervan het bekendste voorbeeld.<ref name="fox" />  
  
"De isolerende tussenlaag houdt het lichaam warm. Deze laag zorgt ervoor dat de warmte die het lichaam genereert optimaal benut wordt en niet verloren gaat. De tweede laag draag je direct over de thermische onderkleding. Dit kan door een goede trui en broek met een goed draagcomfort. Aan deze laag worden verder niet veel eisen gesteld, maar gebruik bijvoorkeur stof die winddicht is, waterafstotend en een hoge isolerende werking heeft. Deze tussenlaag bestaat doorgaans uit microvezels en synthetische stoffen die de lichaamswarmte vasthouden. Fleece vesten en pull’s zijn hiervan het bekendste voorbeeld. Fleece heeft zich de laatste jaren bewezen als zeer geschikt voor deze laag; het houdt nauwelijks vocht vast en isoleert prima. Fleece is er bovendien in vele variaties en kwaliteiten."<ref name="fox" />
+
''Voor de middenlaag zijn de beste keuzes dus syntetische stoffen, zoals polyester trainingsbroeken en fleece- / softshellvesten. Laat de Eurostrui in je tas voor in de haven, een katoenen laag is funest.''
  
 
= Buitenlaag =
 
= Buitenlaag =
"Deze laag biedt bescherming tegen regen en wind, maar is wel ademend. Hij is 100% waterdicht en beschermt tegen de elementen. Hij moet er ook voor  
+
De buitenlaag is het zeilpak. Deze laag biedt bescherming tegen regen en water, maar moet de derde laag het vocht dat door de eerste twee lagen wordt aangeleverd verwerken naar buiten.<ref name="3lagen" /> Hij is 100% waterdicht en beschermt tegen de elementen. Hij moet er ook voor  
zorgen dat de wind tegengehouden wordt en dat de warme, droge lucht bij het lichaam blijft. Gelijktijdig moet de derde laag het vocht dat door de eerste twee lagen wordt aangeleverd verwerken naar buiten. Dit is waarom ademende stoffen zo belangrijk zijn. Deze stoffen zorgen ervoor dat zweet en ook condens zo snel mogelijk naar buiten afgevoerd worden." <ref name="3lagen" />
+
zorgen dat de wind tegengehouden wordt en dat de warme, droge lucht bij het lichaam blijft<ref name="3lagen" /> en moet daarmee als enige laag als alle eisen voldoen. Vreemd genoeg wordt er door velen juist aan deze laag kapitalen uitgegeven, terwijl meestal het meest simpele zeilpak voldoet.<ref name="fox" /> In combinatie met laag 1 en 2 stelt het de hedendaagse zeiler in staat, onder alle weersomstandigheden comfortabel en droog te zijn.<ref name="fox" />
"De derde laag heeft het eigenlijk het makkelijkst. Deze moet er in de eerste plaats voor zorgen dat er geen water van buiten naar binnen komt en er geen afkoeling door wind plaats vindt. Het zeilpak beschermt het lichaam tegen regen en wind. Zorg voor een waterdichte maar ademende buitenlaag. In geval van gebruik van Goretex en soortgelijke materialen betekent dit dat transpiratievocht tevens wordt uitgewasemd naar buiten en dat het kledingstuk ademend vermogen heeft. Vreemd genoeg wordt er door velen juist aan deze laag kapitalen uitgegeven, terwijl meestal het meest simpele zeilpak voldoet. In combinatie met laag 1 en 2 stelt het de hedendaagse zeiler in staat, onder alle weersomstandigheden comfortabel en droog te zijn." <ref name="fox" />
+
Zie voor meer informatie de pagina [[aanschaf zeilpak]].
Zie voor meer informatie de pagina [[aanschaf zeilpak]]
+
 
 +
''Voor de buitenlaag kies je voor een goed zeilpak, maar besteed evenveel moeite en geld aan de andere lagen, om hier daadwerkelijk gebruik van te maken. Een regenbroek is niet voldoende, aangezien deze niet ademt.''
  
 
= Overig =
 
= Overig =
 
== Zeillaarzen ==
 
== Zeillaarzen ==
[[aanschaf zeillaarzen]]
+
Een goed paar zeillaarzen van dezelfde prijsklasse kost snel de helft van een zeilpak, maar kunnen ongelooflijk veel comfort toevoegen. Kies bij voorkeur voor ademende zeillaarzen, omdat deze wederom aan alle vier de criteria voldoen.
  
 
== Muts & handschoenen ==
 
== Muts & handschoenen ==
Tot 40% van de lichaamswarmte gaat verloren via de ledematen.  
+
Tot 40% van de lichaamswarmte gaat verloren via de ledematen. Draag indien nodig dus handschoenen, een muts en thermosokken.<ref name="3lagen" /> Ook hiervoor geldt wederom: geen katoen, wel syntetische stoffen.
 
 
== Plofvest ==
 
[[aanschaf plofvest]]
 
  
 
= Goede en slechte materialen =
 
= Goede en slechte materialen =
Regel 50: Regel 42:
 
* ...
 
* ...
 
|}
 
|}
 +
 +
= Conclusie =
 +
Je zeilpak is slechts een klein gedeelte van je zeilkleding, qua moeite en budget moet je denken aan de helft. Een goed zeilpak heeft geen nut meer als er een katoenen trui onder wordt gedragen, dus besteed aandacht aan je volledige kledij en uitrusting.
 +
 +
Een stelregel:
 +
* 15% Onderlaag
 +
* 10% Middenlaag
 +
* 50% Zeilpak
 +
* 25% Laarzen
 +
 +
Als je hier ver van afwijkt, is een van je lagen onder- of overgewaardeerd en zal je hier te weinig profijt van hebben.
  
 
<references/>
 
<references/>
  
 
[[Categorie:Koopadvies]]
 
[[Categorie:Koopadvies]]

Versie van 7 jun 2015 18:57

Het 3-lagensysteem is een manier om een goede zeiloutfit samen te stellen. Omdat water warmte dertig keer beter geleidt dan lucht, koelt een natte huid sneller af dan een droge huid[1] en het kost 500 keer meer energie om vocht te verwarmen dan lucht[2]. Daarom is het doel van het systeem om te zorgen dat (1) lichaamsvocht wordt weggevoerd van de huid als damp en geen vocht wordt, en daarmee (2) droge en warme lucht dicht bij het lichaam wordt gehouden. Daarnaast moet (3) regen- of buiswater en ook (4) koude lucht, wind, juist buiten worden gehouden. Dit heet respectievelijk ademend, isolerend, waterdicht en winddicht. Het heeft daarom niet veel zin om eindeloos truien aan te blijven trekken als je katoenen T-shirt klam is van het zweet. Ook een duur zeilpak zal dan weinig uithalen.[2] Je lichaam zal het vocht moeten verwarmen hetgeen zoveel energie kost, dat je alsnog zult afkoelen.

Een goede zeiluitrusting wordt voorondersteld uit drie lagen te bestaan. Dit moet niet worden verward met een zeilpak met 2 of 3 lagen, wat te maken heeft met de opbouw van materialen, zie aanschaf zeilpak. De drie lagen zijn een onderlaag of basislaag - vaak thermokleding - een middenlaag - bijvoorbeeld een fleecetrui - en een buitenlaag - het zeilpak.

Onderlaag

De onderlaag is de laag thermokleding. Deze laag wordt direct op de huid gedragen, haalt vocht van de huid en zorgt dat je droog en warm blijft.[1][2] Thermokleding is gemaakt van kunststofvezels zoals polyester en polypropeen. Kunststof vezels nemen nauwelijks vocht op -minder dan 0.5 procent van het eigen gewicht- en geven ademen goed. [2] Goede thermokleding absorbeert minder dan 3% van zijn gewicht in water.[1] Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld katoen, dat gemakkelijk 3 keer het eigen gewicht aan vocht opneemt.[2] Is het warmer en wil je geen warme thermokleding, kun je ook een polyester sportshirt kiezen. Echter, "Hoe goed en nuttig thermo ondergoed ook kan zijn, niet alles gaat over rozen. Zo kan thermo ondergoed sterk ruiken na een dag dragen. Ook veroorzaakt het vaak statische elektriciteit, zeker bij het uittrekken. De vormvastheid laat soms te wensen over en plooien van te ruim ondergoed kunnen drukplekken en wrijving veroorzaken."[2]

Voor de onderlaag kun je dus kiezen uit een setje thermokleding of een polyester sportshirt. Draag geen katoenen ondergoed of t-shirts.

Middenlaag

De middenlaag zijn een broek en vest. Deze laag zorgt ervoor dat je warm bent en blijft. De belangrijkste taak is om warme, droge en isolerende lucht vast te houden in de kleding en dicht bij het lichaam,[1] waardoor de warmte die het lichaam genereert optimaal benut wordt en niet verloren gaat.[2] Het zorgt ook voor de doorvoer van waterdamp door de kleding heen, die van het lichaam komt en wordt aangevoerd door de basislaag.[1] Er zijn verschillende diktes midden laag verkrijgbaar die meer of minder warmte bieden, en als het warm genoeg is kun je hem zelfs overslaan. Aan deze laag worden verder niet veel eisen gesteld, maar gebruik bijvoorkeur stof die winddicht is, waterafstotend en een hoge isolerende werking heeft.[2] Deze tussenlaag bestaat doorgaans uit microvezels en synthetische stoffen die de lichaamswarmte vasthouden: Fleece vesten zijn hiervan het bekendste voorbeeld.[2]

Voor de middenlaag zijn de beste keuzes dus syntetische stoffen, zoals polyester trainingsbroeken en fleece- / softshellvesten. Laat de Eurostrui in je tas voor in de haven, een katoenen laag is funest.

Buitenlaag

De buitenlaag is het zeilpak. Deze laag biedt bescherming tegen regen en water, maar moet de derde laag het vocht dat door de eerste twee lagen wordt aangeleverd verwerken naar buiten.[1] Hij is 100% waterdicht en beschermt tegen de elementen. Hij moet er ook voor zorgen dat de wind tegengehouden wordt en dat de warme, droge lucht bij het lichaam blijft[1] en moet daarmee als enige laag als alle eisen voldoen. Vreemd genoeg wordt er door velen juist aan deze laag kapitalen uitgegeven, terwijl meestal het meest simpele zeilpak voldoet.[2] In combinatie met laag 1 en 2 stelt het de hedendaagse zeiler in staat, onder alle weersomstandigheden comfortabel en droog te zijn.[2] Zie voor meer informatie de pagina aanschaf zeilpak.

Voor de buitenlaag kies je voor een goed zeilpak, maar besteed evenveel moeite en geld aan de andere lagen, om hier daadwerkelijk gebruik van te maken. Een regenbroek is niet voldoende, aangezien deze niet ademt.

Overig

Zeillaarzen

Een goed paar zeillaarzen van dezelfde prijsklasse kost snel de helft van een zeilpak, maar kunnen ongelooflijk veel comfort toevoegen. Kies bij voorkeur voor ademende zeillaarzen, omdat deze wederom aan alle vier de criteria voldoen.

Muts & handschoenen

Tot 40% van de lichaamswarmte gaat verloren via de ledematen. Draag indien nodig dus handschoenen, een muts en thermosokken.[1] Ook hiervoor geldt wederom: geen katoen, wel syntetische stoffen.

Goede en slechte materialen

Goede materialen Slechte materialen
  • Fleece
  • Polyester
  • Polypropeen
  • ...
  • Katoen
  • ...

Conclusie

Je zeilpak is slechts een klein gedeelte van je zeilkleding, qua moeite en budget moet je denken aan de helft. Een goed zeilpak heeft geen nut meer als er een katoenen trui onder wordt gedragen, dus besteed aandacht aan je volledige kledij en uitrusting.

Een stelregel:

  • 15% Onderlaag
  • 10% Middenlaag
  • 50% Zeilpak
  • 25% Laarzen

Als je hier ver van afwijkt, is een van je lagen onder- of overgewaardeerd en zal je hier te weinig profijt van hebben.